Over het perceptieve belang van ritme en metrum
Title | Over het perceptieve belang van ritme en metrum |
Publication Type | Presentation |
Year of Publication | 2003 |
Conference Name | Dag van de Fonetiek 2003 |
Authors | Quené, Hugo |
Publisher | Nederlandse Vereniging voor Fonetische Wetenschappen |
Conference Location | Utrecht, The Netherlands |
Abstract | De seriële volgorde van sterke en zwakke lettergrepen is van belang voor de spraakperceptie, althans in het Engels en het Nederlands. Een woord met beklemtoonde eerste lettergreep wordt sneller herkend dan een woord beginnend met een onbeklemtoonde lettergreep. Maar waardoor wordt dit effect nu eigenlijk veroorzaakt? Door de isochronie van beklemtoonde lettergrepen (ritme) in de hoorbare spraak? Of door de alternantie van sterke en zwakke lettergrepen (metrum)? In een foneem-detectie-experiment heb ik deze ritmische en metrische factoren proberen te ontwarren. Luisteraars hoorden woordenlijstjes, waarin het doelwoord hetzij metrisch voorspelbaar was (zelfde patroon als voorgangers in lijstje), hetzij metrisch onvoorspelbaar. Bovendien was de `timing' tussen woorden of ritmisch (isochronie van klemtonen), of a-ritmisch. De resulterende reactietijden laten duidelijk effect zien van ritme, maar niet van metrum. Dit resultaat suggereert dat de ritmische `timing' van belang is voor de herkenning van gesproken woorden, en dat luisteraars deze ritmes gebruiken bij de herkenning van gesproken woorden. |